Wśród tematów, które poruszamy na blogu, jest odpowiednie przygotowanie się do podróży. Niedawno pisaliśmy o zasadach podróży ze zwierzętami. Dziś pomożemy przygotować się do przejazdu z dziećmi oraz wskażemy, na co zwrócić uwagę, by podróż była nie tylko atrakcją dla dziecka, ale także przebiegła bezproblemowo i komfortowo dla nas oraz innych pasażerów.
Ulga dla młodszych dzieci
Dzieci do czwartego roku życia podróżują koleją bezpłatnie [1]. Zawarty w przepisach termin oznacza, że podróż bez uiszczania opłat jest możliwa najpóźniej ostatniego dnia przed czwartymi urodzinami dziecka. Pamiętajmy, że co do zasady powinniśmy posiadać dla dziecka bilet bezpłatny. Ulga ma charakter ustawowy i jest ona przewoźnikom refundowana z budżetu państwa. Dlatego muszą oni wiedzieć, ile osób z tej ulgi skorzystało. Jeżeli pobieramy bilet bezpłatny przez Internet musimy wybrać pole bilet ulgowy i zaznaczyć ulgę 100% przysługującą dzieciom do lat 4. Podczas kontroli należy okazać dokument stwierdzający wiek dziecka (np. książeczkę zdrowia lub akt urodzenia) [2].
Ulga dla starszych dzieci
Starsze dzieci powyżej 4 lat, które nie rozpoczęły jeszcze edukacji, mają prawo do ulgi w wysokości 37% [3]. Jeśli chcemy z niej skorzystać również należy okazać właściwy dokument stwierdzający wiek dziecka. W tej sytuacji dokumentem tym może być także zaświadczenie o odroczeniu spełniania obowiązku szkolnego, wydane przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej albo legitymacja przedszkolna dla dziecka z niepełnosprawnością (o ulgach przysługujących dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami więcej napiszemy w osobnym wpisie) [4].
Ulga dla uczniów
Dzieci, które odbywają obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne lub uczęszczają do szkoły podstawowej albo ponadpodstawowej także mogą korzystać z ulgi w wysokości 37% [5]. Dokumentem, który trzeba pokazać podczas kontroli jest zaświadczenie o spełnianiu obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub legitymacja szkolna. Jeżeli na legitymacji nie ma informacji o wieku dziecka trzeba okazać także dowód osobisty lub inny dokument, na którym jest wpisana ta informacja [6]. Ulga przysługuje do 24. roku życia.
Jeżeli kupujemy miesięczny bilet imienny dla takiego dziecka cena biletu będzie niższa o 49% [7].
Oferty rodzinne
Z ulgi mogą korzystać także rodzice lub opiekunowie, jeżeli rodzina posiada ważną Kartę Dużej Rodziny. W takim przypadku będzie im przysługiwać ulga w wysokości 37% przy przejazdach na podstawie biletów jednorazowych lub 49% na podstawie imiennych biletów miesięcznych.
Dokumentem poświadczającym uprawnienia rodziców lub małżonków rodziców jest ważna Karta Dużej Rodziny, okazywana wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem umożliwiającym stwierdzenie tożsamości [8].
Oprócz ulg ustawowych występują także oferty wprowadzane przez poszczególnych przewoźników. Część z nich przyznaje ulgi osobom dorosłym podróżującym wraz z dziećmi. Dzięki temu koszty wspólnego przejazdu mogą być niższe. Przed wybraniem się w podróż warto zatem dowiedzieć się, czy możemy skorzystać ze zniżki. Sprawdzimy to na stronie internetowej przewoźnika, którego pociągiem chcemy podróżować. Informacje można także uzyskać poprzez infolinię.
Udogodnienia w pociągu
W wielu pociągach znajdziemy wyznaczone miejsca dla osób z dziećmi. Niektóre nowoczesne pojazdy – zarówno dalekobieżne, jak i regionalne – posiadają oddzielną przestrzeń dla najmłodszych (w nowych wagonach są to czasem specjalne przedziały), gdzie podłogi lub ściany zdobią rysunki zachęcające do zabawy. Część toalet wyposażona jest także w przewijaki.
U większości przewoźników przewóz wózka dziecięcego jest nieodpłatny. Ważne jest tylko, aby na czas przejazdu był on złożony.
Pomoc na stacji
Obecnie coraz więcej dworców jest dostosowanych do potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Wciąż jednak niestety są też takie miejsca, w których mogą pojawić się problemy z wjazdem wózkiem na peron oraz wejściem i wyjściem z pociągu. W takich sytuacjach rodzic może otrzymać nieodpłatną pomoc. Pomoc ta jest zapewniana, gdy zgłosimy potrzebę jej udzielenia przynajmniej 48 godzin przed planowanym wyjazdem i podamy informacje dotyczące planowanej podróży wskazane przez przewoźnika. Takiego zgłoszenia należy dokonać zgodnie z zasadami przyjętymi przez dane przedsiębiorstwo kolejowe – zazwyczaj będzie to formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie internetowej, kontakt telefoniczny, e-mail, bądź zgłoszenie osobiste. Szczegółowe informacje znajdziemy na stronie internetowej przewoźnika, z którego usług planujemy skorzystać.
Komfortowa podróż
Warto zabrać do pociągu gry, książeczki, kolorowanki, bądź inne zabawki, które umilą dziecku podróż. Pamiętajmy jednak, by podczas podróży nie odtwarzać dzieciom bajek na smartfonach lub w komputerach, gdyż mogłoby to wpływać na komfort przejazdu innych pasażerów . Jeżeli zdecydujemy się na pokazanie dzieciom filmu, skorzystajmy ze słuchawek.
Nie możemy zapominać, że każdy pasażer ma prawo do spokojnej podróży i nie zawsze ma ochotę bawić się z dziećmi. Dlatego starajmy się unikać sytuacji konfliktowych – jeśli widzimy, że inny pasażer niechętnie odnosi się do naszego dziecka, przesiądźmy się lub trzymajmy malucha blisko siebie. Uważajmy także podczas posiłków, by nie pobrudzić wyposażenia wagonu.
Kolejnym ważnym aspektem jest zachowanie bezpieczeństwa podczas podróży. Nie pozwalajmy dzieciom biegać po peronie. Zadbajmy, aby dziecko nie wychylało się przez okno podczas przejazdu. Pamiętajmy również o pomocy dziecku przy wsiadaniu oraz opuszczaniu pociągu.
Dodatkowe informacje i materiały
Bezpiecznego korzystania z kolei dzieci mogą się nauczyć od nosorożca Rogatka – maskotki kampanii Kolejowe ABC prowadzonej przez Urząd Transportu Kolejowego. Zapraszamy do zapoznania się z jej stroną internetową, na której można znaleźć materiały edukacyjne, filmy i konkursy.
Jeden z przewoźników przygotował także poradnik, który może nam pomóc w podróży.
Podstawy prawne:
[1] art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. z 2018 r., poz. 295), dalej nazywamy ją „ustawą o ulgach”;
[2] §1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. poz. 810), o którym w kolejnych punktach piszemy „rozporządzenie ws. dokumentów”;
[3] art. 4 ust. 4 pkt 1 ustawy o ulgach;
[4] §1 ust. 2 rozporządzenia ws. dokumentów;
[5] art. 4 ust. 4 pkt 2 ustawy o ulgach;
[6] §8 rozporządzenia ws. dokumentów;
[7] art. 4 ust. 6 ustawy o ulgach;
[8] §12 rozporządzenia ws. dokumentów.